USAID-მა და EPRC-იმ სამშენებლო მასალების შესახებ ევრორეგულაციის ზეგავლენის შეფასება გააკეთეს. დოკუმენტში აღნიშნულია, რომ რეგულაციის გავლენა პირდაპირ ან ირიბად შეეხება სამშენებლო სფეროში 2017 წლის მდგომარეობით დასაქმებულ 75 000-მდე და სამშენებლო მასალების წარმოებაში დასაქმებულ 35 000 ადამიანს; ასევე რეგულაციის გავლენის სამიზნეა უძრავი ქონების მფლობელები, შემსყიდველები და მომხმარებლები.
რეგულაცია ვრცელდება სამშენებლო მასალებზე და მისი ძირითადი მოთხოვნაა, რომ სამშენებლო მასალა ვარგისი და უსაფრთხო იყოს სამშენებლო პროცესისათვის. შესაბამისად, რეგულაცია პირდაპირ ან არაპირდაპირ ეხება სამშენებლო მასალების მწარმოებლებს, სამშენებლო პროცესში ჩართულ კომპანიებს და მათ თანამშრომლებს, სამშენებლო პროცესის მახლობლად მაცხოვრებელ ან მომუშავე ადამიანებს.
კვლევის დროს გამოიკვეთა, რომ პროექტირების სფერო არის ის სფერო, რომელმაც შესაძლოა ყველაზე მაღალი და სწრაფი სარგებელი მიიღოს ევროპული რეგულაციების სტანდარტებზე გადასვლის შემთხვევაში.
ამასთან, დოკუმენტში აღნიშნულია, რომ მშენებლობაში ყველაზე დიდი მოხმარება სამ ძირითად პროდუქტზე მოდის: არმატურა (ფოლადის კონსტრუქციები), ცემენტი (ბეტონი) და სამშენებლო ბლოკი. კვლევამ აჩვენა, რომ პირველი ორი პროდუქტის შემთხვევაში ზეგავლენა, ძირითადად, შესაძლოა არცთუ მსხვილი შიდა ინვესტიციების საჭიროებაში გამოიხატოს, რადგან ბაზარზე ამ სფეროში სულ რამდენიმე მსხვილი საწარმო ოპერირებს და მათ ევროპული სტანდარტით წარმოების და შესაბამისი ინვესტიციების რესურსი გააჩნიათ. დივერსიფიცირებულია ბლოკის წარმოება, სადაც მწარმოებელთა უმეტესობა მცირე და საშუალო ბიზნესია. სავარაუდოა, რომ მათ მოუწევთ გამსხვილება და ინვესტიციების მოძიება, ან ბაზრის დატოვება.
„რეგულაციის ამოქმედების მოლოდინმა უკვე მოახდინა ამ მიმართულებით ზეგავლენა, რისი მაგალითიც არის „არქი ჯგუფის“ მიერ ლილოს ტერიტორიაზე 30 მილიონიანი ინვესტიციის მოზიდვა ევროპული სტანდარტის ბლოკის საწარმოს ასაშენებლად“, - აღნიშნულია დოკუმენტში.
ამასთან, კვლევის მიხედვით, იმპორტიორთა მცირე ნაწილს, მოუწევს მომწოდებლების და ქვეყნის შეცვლა, რაც არ იქნება დაკავშირებული განსაკუთრებულ პრობლემებთან და არც ბაზარზე აისახება.
საქართველოდან სამშენებლო მასალების ექსპორტის 95.2% 2015–16 წლებში მხოლოდ 6 ქვეყანაში მიდიოდა, რომელთაგან არც ერთი არ არის ევროკავშირის წევრი. ამ ქვეყნებში მხოლოდ უკრაინაში (ექსპორტის 3.03%) იგეგმება აღნიშნული რეგულაციის შემოღება, რაც იმას ნიშნავს, რომ რეგულაციის ნეგატიური ზემოქმედება ექსპორტიორებზე მინიმალური იქნება. შესაძლოა წარმოიშვას ექსპორტირების ახალი შესაძლებლობები, თუმცა ეს პირველი ეტაპის ზეგავლენა ვერ იქნება და მნიშვნელოვნად იქნება დამოკიდებული რეგულაციის ქვეშ მყოფი ქვეყნების სამშენებლო ბაზრების მდგომაროებაზე. კვლევამ აჩვენა, რომ მაგალითად, ცემენტის შემთხვევაში, საქართველოს ბაზარზე არსებული ფასები და რუმინეთსა და ბულგარეთში არსებული ფასები თანაფარდობაშია და დიდი პოტენციალი ამ კონკრეტული პროდუქტის შემთხვევაში არ იკვეთება. თუმცა ცალკეული პროდუქტის ბაზრების შესწავლამ, შესაძლოა გამოკვეთოს ექსპორტის ზრდის მიმართულებით ახალი შესაძლებლობები.
წყარო: bm.ge